Καθόλη τη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας, σε πολλές περιοχές της Ελλάδας αναβιώνουν φαντασμαγορικά έθιμα, καθένα από αυτά έχει έναν ιδιαίτερα συμβολικό χαρακτήρα. Ας δούμε κάποια από αυτά..
Ανάσταση με αερόστατα στο Λεωνίδιο Κυνουρίας Στην Τρίπολη και πιο συγκεκριμένα στο Λεωνίδιο Κυνουρίας, τα μεσάνυχτα του Μεγάλου Σαββάτου αναβιώνει ένα από τα πλέον φαντασμαγορικά έθιμα των ημερών.
Το θέαμα είναι εντυπωσιακό, καθώς αερόστατα γεμίζουν το νυχτερινό ουρανό, μέχρι να χαθούν στη Γαλιώρα, στη θάλασσα ή στο δασάκι στους Τρεις Μύλους. Χαρακτηριστικό του κλίματος που επικρατεί το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου, είναι ότι κρατείται λογαριασμός των αποτυχιών μεταξύ των "ανταγωνιστών", για να ακολουθήσουν πειράγματα στο γλέντι που επιφυλάσσει ο δήμος Λεωνιδίου στους μόνιμους κατοίκους και τους επισκέπτες.
Τσακώνικο Πάσχα στον Τυρό Κυνουρίας
Πολλά έθιμα αναβιώνουν στον Τυρό Κυνουρίας από τη Μεγάλη Παρασκευή έως και την Κυριακή του Πάσχα.
Τη Μεγάλη Παρασκευή, η περιφορά των δύο επιτάφιων γίνεται στην παραλία με τα ψαροκάϊκα να συνοδεύουν από θαλάσσης.
Το Μεγάλο Σάββατο, τα παιδιά της περιοχής γεμίζουν τον κόλπο του Τυρού με χιλιάδες κεριά, που συμβολίζουν τις ψυχές των ναυτικών που χάθηκαν στη θάλασσα.
Στην ενορία της
Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, πάνω σε ειδικά κατασκευασμένη σχεδία, που τοποθετείται μέσα στη θάλασσα, γίνεται το κάψιμο του
Ιούδα.
Την Κυριακή του Πάσχα, η τελετή της αγάπης και η ανάγνωση του Ευαγγελίου, όπως και στο Λεωνίδιο Κυνουρίας, γίνεται στην τσακώνικη διάλεκτο.
Αράχωβα
Ανήμερα του Πάσχα και από το απόγευμα ξεκινάει η περιφορά της Εικόνας του
Αγίου Γεωργίου, την οποία συνοδεύουν περίπου 500 άτομα ντυμένα με παραδοσιακές φορεσιές.
Την επομένη πραγματοποιείται αγώνας δρόμου των γερόντων, οι οποίοι ξεκινούν από την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου και φτάνουν στο λόφο. Ακολουθούν χορευτικά συγκροτήματα και το απόγευμα χορεύουν γυναικείοι χορευτικοί σύλλογοι. Οι εκδηλώσεις συνεχίζονται με κλέφτικα αγωνίσματα, όπως το σήκωμα της πέτρας κλπ.
Λιβαδειά
Το πιο χαρακτηριστικό έθιμο της πόλης, είναι το "Πάσχα της Λιβαδειάς", που όχι μόνο διατηρείται αλλά χρόνο με το χρόνο ζωντανεύει μιας και οι νεώτεροι συμμετέχουν με ιδιαίτερο μεράκι και κέφι στο έθιμο του "λάκκου".
Μετά την Ανάσταση και πριν καλά ξημερώσει οι Λειβαδίτες ετοιμάζουν την φωτιά. Ένας, κάνοντας το σταυρό του, βάζει φωτιά στο σωρό με τη λαμπάδα της Αναστάσεως. Οι φλόγες αγκαλιάζουν το σωρό. Με ραντίσματα νερού και συχνό χτύπημα με ένα μακρύ ξύλο, η θράκα είναι έτοιμη για να ψηθούν τα αρνιά.
Το ίδιο γίνεται σε όλους τους "λάκκους" και ανεβαίνουν οι καπνοί, αναρίθμητοι και πυκνοί, σε τέτοιο βαθμό, που σκεπάζουν τον ήλιο που στο μεταξύ ανατέλλει.
Η πόλη τυλίγεται σε σύννεφα καπνού. Οι φωτιές είναι έτοιμες και τα αρνιά τοποθετούνται στους "λάκκους".
Το απόγευμα, οποίο συμπληρώνεται με τη συμμετοχή παραδοσιακών χορευτικών συγκροτημάτων και με την καύση των πυροτεχνημάτων που αλλάζουν στην κυριολεξία το χρώμα του ουρανού της Λιβαδειάς.
Ναύπακτος
Το βράδυ της Μ. Παρασκευής, ντόπιοι και επισκέπτες, ακολουθούν την περιφορά του Επιταφίου, σχηματίζοντας πομπές, οι οποίες διέρχονται από το λιμάνι, όπου είναι αναμμένες δάδες ειδικά τοποθετημένες στις τάπες του
Κάστρου, γύρω από το λιμάνι.
Στο μέσον της εισόδου του λιμανιού οι δάδες σχηματίζουν μεγάλο σταυρό, που φωταγωγεί ολόκληρο το λιμάνι παρουσιάζοντας μία φαντασμαγορική εικόνα μοναδικής ομορφιάς.
Το έθιμο αυτό έχει παράδοση πολλών χρόνων που φαίνεται να θέλει να συνδυάσει τη θρησκευτική μυσταγωγία με την ηρωική προσπάθεια του μπουρλοτιέρη
Ανεμογιάννη να πυρπολήσει τη τουρκική ναυαρχίδα στο χώρο αυτό.
Σαντορίνη
Παλιότερα, ανήμερα το Σάββατο του Λαζάρου, όλο το χωριό ήταν στο πόδι για να ετοιμάσει τον "
Λάζαρο".
Οι κοπέλες με τα πανέρια μάζευαν λουλούδια, οι νέοι έκοβαν από τα γκρεμνά αλησμαριά, οι μαραγκοί έφτιαχναν τα άρμπουρα, ενώ οι απόμαχοι ναυτικοί μάζευαν τα σκοινιά που θα έδεναν τον Λάζαρο.
Με τα άρμπουρα σχημάτιζαν ένα σταυρό τον οποίο κάλυπταν με τα αλησμαριά και τον στόλιζαν με λουλούδια και βάγια.
Το απόγευμα όλο το χωριό μαζευόταν στην πλατεία όπου μετά τον εσπερινό στηνόταν ο «Λάζαρος», που συμβόλιζε την Ανάσταση του Λαζάρου. Έμενε μέχρι το Μεγάλο Σάββατο που ξεστολιζόταν και παρέμενε σε εκείνη τη θέση μέχρι της
Αναλήψεως.
Το έθιμο αυτό εξακολουθεί να τηρείται στην εκκλησία του Μεγάλου Χωριού, στην εκκλησία της Παναγίας.
Χίος - Ρουκετοπόλεμος
Όλο το χρόνο, μικροί και μεγάλοι στη Χίο, ετοιμάζονται για το παραδοσιακό έθιμο, που αναβιώνει κάθε χρόνο στο νησί το βράδυ της Ανάστασης.
Η μεγάλη "μάχη" γίνεται ανάμεσα στις ενορίες του
Αγίου Μάρκου και της
Παναγίας Ερυθιανής. Νικητής αναδεικνύεται εκείνος που πρώτος θα πετύχει το καμπανάκι του αντίπαλου χωριού.
Δεν είναι λίγοι όμως και οι κάτοικοι του νησιού, που διαμαρτύρονται για τις πολλές ζημιές που προκαλούν στις περιουσίες τους ο εκατοντάδες φλεγόμενες ρουκέτες.
